Waar bij nieuwe wapensystemen als drones en “artificial soldiers” de mens uit het slagveld lijkt te verdwijnen, suggereert de term “cyberoorlog” zelfs het verdwijnen van het slagveld als zodanig. De oorlog lijkt zich te verplaatsen naar een virtual reality, ergens in de catacomben van het internet en de grote datacentra. Steeds verder van ons af. In zijn Studium Generale lezing “Cyberoorlog: What the hack?” vanavond benadrukte de militair jurist prof.mr. Paul Ducheine juist de menselijke (en ook de politieke) kant van de cyberoorlogvoering.
En dat is ergens opmerkelijk, omdat Paul Ducheine voor een zaal vol techniek-studenten benadrukte dat ook hij van huisuit techneut was en als werktuigbouwer bij defensie terecht was gekomen. Bij de genie: het legeronderdeel dat zich, in zijn eigen woorden, bezig houdt met bruggen bouwen maar vooral ook met bruggen opblazen. Die technische achtergrond heeft hij naar eigen zeggen echter thuisgelaten als het om cyberoorlog gaat. Daar houdt hij zich vooral als jurist mee bezig, maar tot op zekere hoogte begrijpt hij waar de cybertechneuten het over hebben en daardoor ook waar ze het niet over hebben.
